گروه برنامه ریزی بودجه و پایش عملکرد دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گراش
مصطفی یحیایی سمت : مدیر برنامه ریزی بودجه و پایش عملکرد مدرک تحصیلی : کارشناسی ارشد مدیریت پست الکترونیک : budge@gerums.ac.ir تلفن تماس : ۰۷۱۵۲۴۴۸۱۰۹ داخلی ۲۴۴ |
![]() |
تعریف بودجه
چون مفهوم بودجه از آغاز پیدایشش تاکنون تغییر و تحول بسیار یافته است، از این روی، تعریف جامعی که در برگیرنده همه مفاهیم آن در دورههای گذشته و کنونی باشد، کار دشواری است. دیدگاهها، نظریهها و تعاریف زمانمند و مکانمند هستند و به همین دلیل، در زمانها و مکانهای گوناگون، تعاریف متفاوتی آمده است.
خلاصه آن که تعاریف بسیاری برای بودجه شده که به چند نمونه از آن به شرح زیر اشاره میشود:
ـــ بودجه دخل و خرج دولت است.
ـــ بودجه یک سند مالی است، مربوط به درآمدها و هزینههای دولت.
ـــ نخستین تعریف قانونی که از بودجه در نظام حقوقی مالی ایران شده، در ماده یک قانون محاسبات عمومی مصوب سال ۱۲۸۹ شمسی است که بودجه را چنین تعریف کرده است: «بودجه دولت سندی است که معاملات دخل و خرج مملکتی برای مدت معینی در آن پیش بینی و تصویب میشود. مدت مزبور را سنه مالی میگویند که عبارت از یک سال شمسی است».
ـــ دومین تعریف قانونی مربوط به قانون محاسبات عمومی مصوب ۱۶ اسفند ۱۳۱۲ شمسی مربوط میشود که چنین آمده است: بودجه لایحه پیش بینی همه عواید و مخارج مملکتی است برای مدت یکسال شمسی که به تصویب مجلس شورای ملی رسیده باشد.
ـــ سومین تعریف مربوط است به قانون محاسبات عمومی کشور، مصوب ۱۳۶۶/۶/۱ مجلس شورای اسلامی. در این قانون، بودجه کل کشور چنین تعریف شده است: «بودجه کل کشور برنامه مالی دولت است که برای یک سال مالی تهیه و حاوی پیش بینی درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینهها برای انجام عملیاتی که منجر به نیل سیاستها و هدفهای قانونی میشود و از متشکل از سه بخش به شرح زیر است:
۱ ـ بودجه عمومی دولت که شامل اجزای زیر است:
الف) پیش بینی دریافتها و منابع تأمین اعتبار که مستقیم و غیرمستقیم در سال مالی قانون بودجه به وسیله دستگاهها از طریق حسابهای خزانه داری کل گرفته میشود.
ب) پیش بینی پرداختهایی که از محل درآمد عمومی یا اختصاصی برای اعتبارات جاری و عمرانی و اختصاصی دستگاههای اجرایی، میتواند در سال مربوط انجام دهد.
۲ـ بودجه شرکتهای دولتی و بانکها شامل پیشبینی درآمد و دیگر منابع تأمین اعتبار.
۳ ـ بودجه مؤسساتی که تحت عنوان غیر از عناوین فوق در بودجه کشور منظور میشود».
با دقت بیشتر در تعریف بودجه، درمییابیم که سه جنبه سیاسی، مالی و برنامه ای جزو ماهیت بودجه بوده، هر تعریفی از بودجه باید بر پایههای سه گانه مذکور تکیه داشته باشد. منتها هر دسته از تعاریف بودجه به مناسبت شرایط و اوضاع و احوال حاکم، بر یکی از جنبههای سهگانه نامبرده، تأکید بیشتری کرده است؛ به بیان دیگر، هر نوع بودجه به مفهوم واقعی آن دارای آثار و ابعاد سیاسی، مالی و برنامه ای است و این سه بعد از هم جدا نشدنی و ذاتی بودجه، در همدیگر تأثیر متقابل و همیشگی دارند.
با توجه به مجموع تعاریفی که از بودجه هست، میتوان عناصر تشکیل دهنده آن را برشمرد:
۱ ـ بودجه برنامه مالی دولت است؛
۲ ـ بودجه برای یک سال مالی تهیه میشود؛
۳ ـ بودجه پیش بینی آینده است؛
۴ ـ بودجه در برگیرنده همه درآمدها و هزینههای دولت در قالب بودجه عمومی، بودجه شرکتهای دولتی و بودجه سایر مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت است؛
۵ ـ هزینهها برای رسیدن به سیاستها و هدفهای معین و قانونی دولت است؛
۶ ـ سندی است که باید به تصویب قوه مقننه برسد؛
۷ ـ هیچ دولتی بدون داشتن بودجه نمیتواند فعالیتی کند.
شرح وظایف مدیریت برنامه ریزی، بودجه و پاش عملکرد دانشکده علوم پزشکی گراش
۱٫تهیه و ابلاغ بخشنامه بودجه دانشکده به واحدهای تابعه براساس بخشنامه کلی بودجه کشور و مصوبات هیات امنا
۲٫تهیه پیش نویس برنامه های بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت دانشکده با همکاری دیگر واحدها
۳٫همکاری با دیگر واحدها در امر تهیه و تنظیم بودجه پیشنهادی آنها
۴٫جمع آوری بودجه های پیشنهاد شده توسط واحدهای مختلف و بررسی برنامه ها و اعتبارات پیشنهادی
۵٫تلفیق و تنظیم بودجه پیشنهاد شده در قالب اهداف و خط مشی های دانشکده
۶٫ابلاغ بودجه مصوب به هر یک از واحدها و نظارت بر اجرای بودجه از طریق مراقبت در نحوه مصرف و اعتبارات و سنجش میزان پیشرفت عملیات در هر یک از واحدها
۷٫بررسی اعتبارات درخواستی واحدها و توجیه واحدها در خصوص مفاد بخشنامه ضوابط تهیه و تنظیم بودجه تفصیلی و نیز ضوابط اجرای بودجه سنواتی
۸٫نگهداری حساب اعتبارات بر حسب برنامهها و فصول هزینه و تهیه جداول و آمارهای ماهانه از وضعیت تأمین اعتبارات مصوب
۹٫تهیه و تدوین گزارشات بودجهای و هماهنگی با امور اداری و مالی برای اطلاع از میزان هزینههای پرسنلی و سایر هزینهها بمنظور تنظیم بودجه تفصیلی پیشنهادی
۱۰٫تهیه و تنظیم اصلاحیههای متمم بودجه تفصیلی دانشکده
۱۱٫انجام سایر امور مرتبط